Het Rijks op je keukentafel

Met mijn rondreizend schilderij 'Een glimp van je ziel' wil ik iedereen, ongeacht achtergrond of afkomst, met kunst in aanraking laten komen.
Het Rijksmuseum te Amsterdam deelt mijn wens om meer mensen met kunst te laten kennismaken en heeft sinds vandaag daar zijn eigen methode voor.

Het Rijksmuseum opent op 13 april zijn deuren na een lange periode van renoveren, restaureren en verbouwen. Ter gelegenheid hiervan hebben Rijksmuseum en Albert Heijn de actie ‘Rijks aan tafel’ opgezet. Doel van de actie is om gesprekken aan tafel te stimuleren over kunst. Op de zuivelpakken staat een afbeelding van het kunstwerk met korte omschrijving, verrassende feiten en een raadseltje. Ook kan er gespaard worden voor toegangskaartjes.

Zuivelpakken met kunst


Meesterwerken als De Nachtwacht van Rembrandt, het Melkmeisje van Vermeer, een zelfportret van Van Gogh, maar ook Nijntje van Dick Bruna. Zestien topstukken uit het Rijksmuseum sieren vanaf vandaag miljoenen literpakken melk, vla en yoghurt van Albert Heijn.

Wim Pijbes, hoofddirecteur van het Rijksmuseum: "Het Rijksmuseum is van iedereen. We willen de Nederlanders op een laagdrempelige manier verrassen met onze prachtige collectie. Een gesprek over kunst aan de keukentafel stimuleert hopelijk een bezoek aan de echte werken in het prachtig vernieuwde Rijksmuseum."

Tweet!

Vanaf nu ben ik ook te volgen op twitter! https://twitter.com/biancavanbaast

Guest april 2013: Cécile Verwaaijen

Deze maand is Cécile Verwaaijen te gast op ‘Guest' met haar werk ‘Julie III’.

Cécile Verwaaijen

De eerst keer dat ik in aanraking kwam met het werk van Cécile Verwaaijen schilderde ze zelfportretten in olieverf; iets totaal anders dan wat we deze maand van haar op Guest tonen en al helemaal anders dan het werk dat Cécile gedurende haar laatste expositie tentoonstelde.

De reden hiervoor is dat Cécile Verwaaijen niet bang is om een geheel nieuwe weg in te gaan als ze daar behoefte aan heeft.

Bepaalde gebeurtenissen in Céciles leven, zoals de geboorte van haar eerste kindje en het overlijden van haar zus, veranderde meerdere malen haar visie op zichzelf en haar omgeving, met telkens een radicale omslag in haar werkwijze als gevolg. 

Ik schrijf nadrukkelijk ‘werkwijze’, omdat de uitvoering veranderde, maar het thema bleef nagenoeg hetzelfde. De rode draad in haar werk is een verlangen naar begrip en een betere positie voor zichzelf en de ander in onze maatschappij. Opvallend is dat ze hiervoor telkens dezelfde ingrediënten gebruikt, namelijk verwijzingen naar de kunstgeschiedenis en stofmotieven die symbool staan voor een bepaalde cultuur of tijdperk. 

Na het zien van Verwaaijens schilderijen rond 2001 en te hebben gelezen dat Cécile tot een tweeling behoorde, vroeg ik me af of een tweeling onderscheid weet te maken tussen zichzelf en de ander. Voor een eenling is het vaak al moeilijk om te bepalen welke emoties, normen en waarden van zichzelf zijn en welke tot de ouders behoren. 

Hoe zou het dan zijn als je samen zo intiem opgroeit?

Vier armen - Cécile Verwaaijen

Dit gegeven, en een verhuizing die zorgde dat Verwaaijen zich vervreemd deed voelen in haar eigen omgeving, lijken de aanzet tot haar olieverfschilderijen. Vooral in de werken waarin ze zichzelf schildert met telkens een ander kledingstuk aan of lap over haar hoofd gedrapeerd, lijkt ze zichzelf te willen (her)ontdekken middels de kleding die ze aan past.

Na de geboorte van haar eerste kindje stopt Cécile radicaal met de zelfportretten in olie en begint portretten in pastel te tekenen. 

En hoewel de schilderijen betrekkelijk klein van formaat waren, niet groter dan 50 x 60cm, zijn de tekeningen juist extreem groot. De nieuwe werken doen denken aan de statige portretten uit de kunstgeschiedenis waarin personen met aanzien werden vastgelegd voor de eeuwigheid. Alleen bekleden Céciles modellen geen hoge positie. Ze gebruikt juist figuren uit de minderheidsgroepen, zoals allochtonen. Gefascineerd door hun plek in de maatschappij en hun culturele achtergrond, legt ze hen vast in traditionele kledij die ze, net als in haar vorige werk, zorgvuldig in detail weergeeft. Ook het motief in de achtergrond, die tevens een grote rol speelt, wordt volledig uitgewerkt. Hierdoor veranderd het model van aanzien en zet Cécile Verwaaijen vraagtekens bij hun positie in onze samenleving.

Julie III - Cécile Verwaaijen

De tekening ‘Julie III’ waar Guest deze maand aandacht aan geeft, toont geen allochtoon, maar een jonge vrouw in hedendaagse kleding met piercing en tatoeage. 

Uit eigen ervaring weet ik dat er nog steeds vooroordelen bestaan over mensen met dit soort versieringen. Jaren geleden droeg ik zelf een neus,-  en wenkbrauwpiercing en bij het afscheid nemen van mijn werkgever, omdat ik opnieuw ging studeren, verraste hij mij met de woorden: “Dankjewel dat je me hebt doen inzien dat mensen met piercings ook aardige mensen kunnen zijn”.

Dus ook hier zet Verwaaijen ons aan het denken over onze (voor)oordelen, door juist dit model in een klassieke houding te plaatsen voor een behangetje met Rococomotief.

In Céciles laatste exposities zien we haar materiaal weer veranderen. Mede door een nieuwe ingrijpende gebeurtenis in haar leven, het overlijden van haar zus, is ze overgestapt naar textiele werkvormen, zoals borduren en naaien. Met stof, naald en draad weet ze het gevoel van onrecht om te zetten in een lieflijk beeld.

In dit arbeidsintensieve werk gebruikt ze soms tekst, waardoor haar betrokkenheid bij het onderwerp nog duidelijker wordt. 

En ook nu weer maakt ze gebruik van de kunstgeschiedenis en andere culturen om de meest passende vorm te bepalen.

Hoewel het veranderen van stijl niet altijd wordt aangemoedigd in de kunstwereld vind ik het bewonderenswaardig hoe Cécile Verwaaijen telkens weer, ongeacht in welk materiaal, sterk werk blijft maken.

De charme van een kunstenaarswoning

De afgelopen tijd word ik regelmatig herinnert aan mijn vorige atelier.
Mensen die er wel eens zijn geweest klampen me nog steeds aan, rollen met hun ogen en schudden nog eens vol ongeloof hun hoofd.

 

Zo’n 6 jaar geleden woonde ik in een eenkamerappartement, waar ik leefde, sliep, kookte en schilderde.
De terpentinelucht overtrof elke andere geur in huis. Dus als er enkele hersencellen zijn gesneuveld in die tijd, verbaast me dat niets.
Het appartement was klein en opgedeeld in twee delen dankzij drie grote boekenkasten.

Op een dag werd ik gevraagd of ik een groep kunstgeïnteresseerden in mijn atelier kon ontvangen.
Veel meubilair had ik niet, dus ik maakte me wel even zorgen. Waar moest ik ze in Godsnaam plaatsen?! Afwijzen wilde ik ze niet, dus liet ik ze maar komen.
Tot mijn schaamte moest ik een deel van mijn bezoek het randje van mijn bed aanbieden om ze te kunnen laten zitten.
 
Toen ik ze het ateliergedeelte wilde laten zien, verscholen achter de boekenkasten, konden er maar twee à drie personen tegelijk in. En ik  moest ze ook nog een stukje terugmanen om het drieluik, waar ik op dat moment aan werkte, te kunnen tonen.
 

Three sides to every story: yours, mine and the truth - Bianca van Baast

Een plaatselijke open atelierroute, die later werd gehouden, maakte het er ook niet makkelijk op. Een groot deel van de inboedel moest (naar de badkamer) verplaatst worden, zodat het publiek dat toestroomde überhaupt binnen kon. Natuurlijk moest ik ze ook in mijn privé gedeelte toelaten, want in mijn atelier alleen pasten men zeker niet. Het zien van mijn bed in dezelfde kleine ruimte als mijn atelier deed zoveel mensen verbazen, dat ze het er nu nog over hebben.

Gelukkig heb ik momenteel een iets grotere woning met atelier, waardoor het makkelijker is om een groep mensen te ontvangen. Door de schildersezels, het bureau, de voorraad verf en doeken staat het nog steeds aardig vol, maar ik hoef gelukkig niemand meer mijn bed als zitplaats aan te bieden.
Misschien is de charme van een kunstenaarswoning nu weg, maar het is in ieder geval een stuk menselijker geworden.

                                                             www.biancavanbaast.nl

Guest Maart 2013: Margot Homan

Margot Homan met
'gevleugelde gedachte'

Deze maand toont Guest ‘Lied van de maan’ van beeldhouwster Margot Homan. 

Toen ik Margot Homan vroeg om mijn gast te zijn op www.guestartist.nl had ik niet verwacht dat ze überhaupt de tijd zou vinden om me te woord te staan. Wie bekend is met haar werk snapt misschien wel waarom. Haar sculpturen vind je op vele kunstbeurzen en in menig gerenommeerd galerie die realisme brengt. Daarnaast ontvangt ze de ene opdracht na de ander. En omdat veel van haar prachtige beelden in Italië worden vervaardigd, is ze niet vaak in Nederland te vinden.

Ik raakte bekend met het werk van Margot Homan rond mijn eindexamenjaar in 2000. Ik kreeg destijds meer aandacht voor hedendaagse kunst en kwam daardoor haar werk regelmatig tegen op kunstbeurzen. Dat is trouwens nooit veranderd, want waar andere kunstenaars na enkele jaren van de beursvloer verdwijnen, wordt Homans werk nog altijd getoond.

Margot Homan begon in een tijd dat figuratie ‘not done’ was, maar borduurde (onbewust) voort op de beelden die we kennen uit de Klassieke oudheid en het Neoclassicisme.
Sommige van haar marmer en bronzen beelden dragen zelfs titels die verwijzen naar de klassieke mythologie.

Margot Homan - Lied van de Maan



Toch heeft het werk van Margot Homan maar weinig met de oude Grieken en Romeinen te maken. Vorm is voor haar slechts een middel en de titels staan symbool voor hetgeen de kunstenares wenst uit te drukken. Het beeld Maät is bijvoorbeeld geen afbeelding van de mythische godin, maar verwijst naar het concept van waarheid, stabiliteit, rechtvaardigheid en kosmische orde. In andere werken zien we passie, liefde en verlangen de boventoon voeren. Daar waar Maät misschien nog verstandelijk kan worden beredeneerd, kunnen passie en verlangen alleen maar herkent worden door het hart. Hierdoor ontstaat het idee dat de kunstenares zoekt naar balans tussen hoofd en hart, het rationele en het emotionele. 

Houding en mimiek lijken dit idee te ondersteunen, want ondanks dat vele figuren in beweging zijn, is hun aandacht naar binnengericht alsof elke beweging wel overwogen is.

Dit sluit mooi aan bij de manier waarop Homan creert. Haar beelden ontstaan namelijk volledig intuïtief. Zelfs zonder gebruik van een model. Via schetsen op papier, gips en klei zoekt de kunstenares naar de juiste vorm en uitvoering.

Guest toont deze maand ‘Het lied van de maan’ waarin Margot Homan brons en marmer combineerde tot één beeld. De poëtische titel ‘Lied van de maan’ verwijst hierdoor niet alleen naar een ode aan de nacht, maar ook naar de nero marquinia; het zwarte marmer met zijn prachtige witte en gele aders. 

Net als het bronzen vrouwenfiguur dat zich hier over de maan heen beweegt, 

balanceren meerdere figuren van Homan gevaarlijk op hun sokkel, voet of arm. Deze suggestie van actie, hun anatomie en expressie komt de levendigheid van de sculpturen alleen maar ten goede. Geen wonder dus dat Margot Homan ooit eens in een interview zei: “Als ik soms moe van het werk mijn hoofd op de pas gehouwen steen te ruste leg, schrik ik ervan hoe koud het marmer is”.

Glimp van je ziel vindt de liefde.

Een glimp van je ziel -
Bianca van Baast

Nog enkele dagen en het is Valentijnsdag, maar 'Een glimp van je ziel' heeft nu al de liefde gevonden!!!

Ik ontving onderstaand mailtje van degene die het schilderij de afgelopen 2 weken onderdak gaf.

''Hallo Bianca,

Precies twee weken geleden kreeg ik jouw schilderij aangeboden. Precies twee weken geleden leerde ik Mabel kennen. De beroemde "vonk" sloeg erg snel over en in de afgelopen twee weken hebben wij elkaar heeeeeel veel moois, intimiteit, liefde en gevoel van "zielsverwantschap" gegeven. Regelmatig betrapte ik ons in dezelfde positie, in elkaars ogenwegzinken met onbestemde glimlach terwijl onze voorhoofden tegen elkaar rustten.
Prachtig dat dit synchroon mag lopen met het twee weken schilderijbezit.
Ik kon ook niet anders dan het voor de komende korte periode aan haar in bruikleen geven.
Bedankt en groet."

Dit betekend dat 'Een glimp van je ziel' opnieuw onderdak heeft gevonden in Nijmegen.

Zie voor meer info: www.biancavanbaast.nl/glimpvanjeziel.html

Guest februari 2013: Walter Brems

Etude 3 - Walter Brems

Deze maand toont Guest ‘Etude 3’, geschilderd door de Vlaamse kunstenaar Walter Brems.

Het intieme schilderijtje maakt deel uit van een serie portretstudies en bevat alle kenmerken waar het werk van Walter Brems zo bekend om is.
De achtergrond, donker en volledig geabstraheerd, staat in groot contrast met het model op de voorgrond.
Terwijl de achtergrond is ontstaan door een ongecontroleerde techniek met extreem verdunde verf, is het model juist heel precies uitgewerkt. De huid oogt zacht door de geleidelijke overgangen van schaduw en licht. Het haar is zo gedetailleerd dat het per stuk lijkt te zijn geschilderd.

Ik zag het werk van Walter Brems voor het eerst op een kunstbeurs. De stand was intiem ingericht. Prachtige schilderijen met nog mooiere vrouwen trokken mijn aandacht. De dames, schaars gekleed in veelal niemendalletjes, lonkten naar ons beursbezoekers in de hoop gezien te worden. Toch zou ieder die deze honger naar aandacht trachtte te beantwoorden, onvervuld naar huis gaan…

Walter Brems voor
één van zijn schilderijen

Net als Rapunzel, opgesloten in haar toren, zitten de vrouwen van Walter Brems gevangen in hun schilderijen. En met elke lijn en laag die de kunstenaar toevoegt, wordt hun wereld kleiner en beperkter. De verwarring die hierdoor ontstaat komt tot uitdrukking in de poëtisch titels die veel van zijn schilderijen dragen.

In eerste instantie oogt het werk van Walter Brems stil. De kleuren zijn ingetogen, de achtergrond is eenvoudig gelaten en de modellen zijn in zichzelf gekeerd. Toch is er telkens die geluidloze schreeuw. “Zie mij!”, lijken ze te smeken.
Ze vragen om toenadering om hun eenzaamheid te doorbreken. Maar aan de andere kant blijven ze liever in hun ‘toren’, want die voelt o zo veilig aan. Zo ook de jonge vrouw in ‘Etude 3’. Het jonge model ontduikt onze blik, maar met de vreemde paarstinten die zo kenmerkt zijn voor Walter Brems, trekt ze toch onze aandacht.

  www.guestartist.nl

 

Portrait of artists Walter Brems and Yves Storms from Kjewbee on Vimeo.